Emlak sektörü durgun, kiralar zirvede, ev sahibi olmak hayal

RÖPORTAJ: BEKİR ŞAHİN

Mersin’de konut piyasası, göç, yüksek faizler ve arz-talep dengesizliği gibi etkenlerle önemli değişimler yaşıyor. 35 Yıllık meslek deneyimine sahip Mersin Tüm Emlakçılar Meslek Esnaf Odası Başkanı Mehmet Sinan Canpolat ile hem mevcut durumu hem de çözüm önerilerini konuştuk.

Yeni Çizgi Haber Sorumlu Müdür Bekir Şahin’in, Mersin Tüm Emlakçılar Odası Başkanı aynı zamanda Federasyon da eğitim ve örgütlenmeden sorumlu genel başkan yardımcısı Mehmet Sinan Canpolat ile yaptığı röportajda, sektördeki güncel durumu, yüksek faizlerin sektöre etkisini, göç dalgalarının konut ve kira fiyatlarını nasıl etkilediğini ve sektörün geleceğine ilişkin değerlendirmelerini, kamuoyuna ışık tutan bu açıklamaları dikkatle takip edilmesini öneriyoruz.

Şahin: Sayın Canpolat, öncelikle emlak piyasasının genel durumuyla başlayalım. Mersin’de konut satışları ve kiralama süreçleri nasıl bir seyir izliyor?

Canpolat: Son iki yıldır sektörde ciddi bir durağanlık yaşıyoruz. En büyük neden konut kredi faizlerinin yüksekliği. Aynı zamanda mevduat faizleri de yüksek. Hal böyle olunca yatırımcılar paralarını konuta değil, mevduata, dövize veya altına yatırıyor. Bu da alım gücünü düşürdü.

Şahin: Mersin son yıllarda yoğun göç aldı, bu durum piyasalara nasıl yansıdı?

Canpolat: Suriye savaşı, Ukrayna-Rusya çatışması ve Akkuyu Nükleer Santrali gibi faktörlerle birlikte Mersin ciddi bir göç aldı. 6 Şubat depremlerinin ardından da çok sayıda depremzede geldi. Mersin'de mevcut nüfus neredeyse iki katına çıktı. Bu da altyapıyı zorladı. Talep patlayınca kiralar ve konut fiyatları da çok hızlı yükseldi.

Şahin: Kiralar hangi seviyelere ulaştı?

Canpolat: Bugün Güneykent, Halkkent, Akbelen gibi toplu konut bölgelerinde kiralar 10-15 bin TL. Mezitli, Yenişehir, Erdemli, Silifke gibi bölgelerde 1+1 daire 15 bin TL’den başlıyor. 2+1, 3+1 daireler 25-35 bin TL, 4+1’ler ise 45-50 bin TL. Adnan Menderes Bulvarı gibi lokasyonlarda 50 bin TL’nin altında daire bulmak mümkün değil. Yazlık bölgelerde – özellikle deniz kenarlarında – kiralar yaz aylarında 1.000 dolara kadar çıkıyor.

Şahin: Yabancıların konut alımında bir azalma olduğu söyleniyor. Gerçekten öyle mi?

Canpolat: Evet, son dönemde yabancılarda da bir "ters göç" başladı. Suriyelilerin bir kısmı geri dönüyor. Ukrayna ve Rusya'dan gelenlerin bir kısmı da Kıbrıs’a yöneldi. Aynı zamanda vatandaşlık için konut alım sınırının 400 bin dolara çıkarılması da etkili oldu. Yabancıların alım iştahı azaldı. Türk vatandaşlarında da kredi faizlerinden dolayı alım gücü düştü.

Şahin: Kiralarda ve satışlarda ciddi fiyat artışı var. Bu artışı engellemek mümkün mü?

Canpolat: Arz-talep dengesi bozulmuş durumda. Türkiye genelinde yıllık konut ihtiyacımız 800-900 bin, ancak üretim 300-400 bin civarında. Arz 5 kişi, talep 15 kişi olunca fiyatlar yükseliyor Bu açık her geçen yıl büyüyor. Belediyeler ellerindeki arsalar ile devlete ait hazine arazileri kat karşılığı müteahhitlere verilerek konut üretmeliler. Bu konutlar da dar gelirliye satılmalı ya da kiraya verilmeli. İşte o zaman kiralarda ciddi düşüşler yaşanır.

Şahin: Son dönemde artan dolandırıcılık vakaları konusunda neler söylersiniz?

Canpolat: Dolandırıcılıklar genellikle sosyal medya, ilan siteleri ve telefon üzerinden yapılıyor. Sahte ilanlar kopyalanıyor, fiyat düşük gösteriliyor, sonra “çok talep var” denilerek vatandaştan kapora isteniyor. Vatandaşlarımız internetten veya telefondan kesinlikle kapora göndermemeli. Satın almak yada kiralamak isteyenler Emlakçının yetki belgesine, oda kaydına ve maliye siciline mutlaka bakmalılar. Bubelgeler zaten Ofiste asılı olmak zorunda. Alıcı ve satıcının yüz yüze geldiği ofis ortamında, sözleşme yapılmadan hiçbir ödeme yapılmamalı.

Şahin: Devlet bu dolandırıcılıkların önüne geçmek için hangi adımları attı?

Canpolat: Ticaret Bakanlığı, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) sistemini devreye soktu. Artık bir ilan yayınlanmadan önce Tapu, Nüfus ve Ticaret Bakanlığı sistemleri üzerinden doğrulama yapılıyor. Bu sayede dolandırıcılıkların %70-80’i engellenmiş durumda. 1 Temmuz’dan itibaren satılık iş yerlerinde de bu sistem zorunlu olacak.

Ayrıca Mersin Emlakçılar Odası’nın, son 5 yılda yaklaşık 2.000 şikayeti çözüme kavuşturdu.

Şahin: Emlakçı olmak isteyenler için nasıl bir süreç izleniyor? Eğitim zorunluluğu uygulanıyor mu?

Canpolat: Evet, artık herkes emlakçılık yapamaz. İki belge şart:

MYK Seviye 5 Sorumlu Emlak Danışmanı Belgesi

En az 100 saatlik Mesleki Eğitim Sertifikası

Biz Mersin Emlakçılar Odası olarak Toros Üniversitesi ve TAMPET ile iş birliği yaptık. Türkiye’nin 45 iline online üzerinde eğitim veriyoruz. Eğitimin ardından sınav var. Başarıyla geçilirse belge alınıyor. Ancak birde staj dönemi var, lise mezunları 1 yıl, üniversite mezunları 6 ay staj yapıyor, sonra ofis açabiliyor.

Şahin: Peki 2025 yılı için konut fiyatları ve kiralar düşecek mi?

Canpolat: Hayır, öyle bir beklenti şu an için gerçekçi değil. Fiyatlar stabil gibi görünse de halen yüksek seviyede. Bakanlık, 30 Haziran’dan itibaren fahiş fiyatlara ceza uygulayacak. Fiyat artışlarını biraz frenleyebilir. Ama konut arzı artmadıkça köklü bir düşüş zor.

Şahin: İran İsrail savaşından dolayı yeni bir göç dalgası bekliyormusunuz, sektörü nasıl etkileyecek.

Canpolat: İran ve İsrail arasında devam eden savaştan dolayı Türkiyeye yine ciddi bir göç olacağını düşünüyorum. Bu durum haber kanalları ve sosyal medya ortamlarıdan da konuşuluyor. Bu durumda bizim sektörü yani kiralık evler, satılık daireler direk etkilenecek. Zor bir süreçten geçiyoruz.

Şahin: Son olarak yerel yönetimlerden, vatandaşlardan ve meslektaşlarınızdan beklentiniz nedir?

Canpolat: Belediyeler ve devlet elindeki hazineye ait arsaları değerlendirsin, konut üretsin. Vatandaşlarımız asla internetten kapora göndermesin. Meslektaşlarımız da yetki belgesi, gerekli belgeleri tamamlayarak resmi olarak çalışsın. Biz Mersin Emlakçılar Odası olarak her zaman destek vermeye hazırız.

Bekir Şahin: Değerli bilgileriniz için teşekkür ederiz Sayın Başkan.

Mehmet Sinan Canpolat: Ben teşekkür ederim. Dürüst, bilinçli ve güvenli bir sektör için hep birlikte çalışmamız gerekiyor. (HABER MERKEZİ) www.yenicizgihaber.com

xxxx YENİ ÇİZGİ HABER'den xxxx

Kıymeti takipçilerimiz lütfen paylaştığımız haberleri, köşe yazılarını, sadece okuyup geçmeyiniz, beğeni, yorum ve paylaşım yapmanızı rica ediyoruz. Sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip etmeyi unutmayınız.

Yeni Çizgi Haber Gazetemizin; Web Sayfa ve sosyal medya hesapları şunlar;

https://www.yenicizgihaber.com/

https://www.facebook.com/profile.php?id=61564912765480

https://www.facebook.com/yenicizgihaber

https://x.com/yenicizgigazete

https://www.instagram.com/yenicizgigazete/